LAPORAN
KEGIYATAN
GREBEG
SURO PONOROGO

SMK PGRI 2 PONOROGO
Alamat : Jl.
Soekarno – Hatta, Kertosari Babadan Ponorogo
Penyusun:
1.
Eko Nanang (03)
2.
Febri Yuni S (07)
3.
Ilham Ardiansyah (17)
4.
Luky Wijanarto (22)
5.
Nasrul Hafiz (34)
Saking Kelas :
XI TSM
3
Tembung Pengantar
Puji syukur dhumateng Allah SWT ingkang
sampun maringi kelancaran
sahingga kita selaku siswa saget ngrampungaken laporan menika kanthi lancar
mboten wonten alangan satunggal punapa
Sholawat
ugi salam
mboten kasupen
kita haturaken
dhumateng
junjungan kita Nabi agung
Muhammad SAW kang dados
penerang kita ing yaumul akhir mbenjang.
Matur sembah
nuwun kita hatur aken dhumateng Bu Ricca minangka guru pengampu basa daerah ing
kelas XI TSM 3
Cekak tembung, “Mboten Wonten Gadhing Kang Mboten Retak” sakmenika laporan kegiyatan ingkang kita damel. Menawi wonten kesalahan tembung
nyuwun agunging kalepatan lan Mugi napa ingkang kirang saget dados bahan evaluasi laporan
menika.
Wassalamu’alaikum
wr. wb.
pengarang
BAB I
PAMBUKA
1.1
Landhesan panliten
Salah sawijine
kebudayaan jawa ing kota Ponorogo yaiku “GREBEG SURO”. Adicara upacara adat iki
di laksanakake ing saben daerah wektu wulan muharram. Saben daerah
mrengeti wulan muharram iku kanthi
maneka warna, lan maneka cara. Tapi sing bedho karo liane yaiku mrengeti wulan
muharram ing kota ponorogo, adicarane megah lan meriah. Adicara grebeg suro iki
dadi adicara rutinan kanggone wong ponorogo kang di enekake saben wulan suro
utawa nyambut tekone wulan suro. Perayaan Grebeg Suro lan Festival Reog Nasional yaiku Event sing ke XXII. Salah sijine acara sing dadi wahana kreasi lan aksi para seniman. Jumlahe ana 45 group reog sing tampil ngrebutake Piala Presiden. Festival iki uga dimeriahake marang para pengusaha lan pedagang cilik ing Ponorogo. Rangkaian kegiatan pendukung uga dilaksanakake yaiku Pameran
Pusaka, Pameran Bonsai, Pameran Lukisan, Pacuan Kuda lan liyo – liyane.
1.2
Ancase Panliten
1.2.1 Ngerteni
Tegese Grebeg Suro
1.2.2 Ngerteni
ubarampe kanggo Grebeg Suro
1.2.3 Ngerteni
Urutaning acara Grebeg Suro
1.3
Paedahe Panliten
1.3.1 Tumrap
pemulangan. Panliten iki bisa di ajab bisa kanggo sarana para siswa ngerteni
upacara Grebeg Suro
1.3.2 Tumrap
bebrayan. Panliten iki bisa di gunakake minangka wacan kanggo nambah pamawas
kanggone bebrayan jawa
BAB II
ISI PANLITEN
2.1 Tegese Grebeg Suro
Grebeg Suro yaiku
upacara tradisional masyarakat ponorogo kang wujudake acara rakyat. Seni
lan tradisi kang di tampilake kaya Festival Reyog Nasional, Pawai lintas
sejarah, kirab pusaka, lan larungan risalah doa ing tlaga ngebel. Grebeg sura
termasuk acara tahunan kang di rayakake saben tanggal 1 muharram (1 suro tahun
jawa). Acara iki ya termasuk kegiatan sing disik kanggo nyongsong tahun
kunjungan wisata jawa timur saben tahun. Sebap di enekake grebeg suro ing
ponorogo yaiku amargo kebiasaan masyarakat sing utama kalangan warok ing malem
1 suro ngenekake tirakatan semalam suntuk. Nilai – nilai kang terkandung yaiku
nilai simbolik, nila tanggung jawab, nilai keindahan, nilai moral, nilai
hiburan, nilai budaya, nilai social, nilai ekonomi, nilai apresiasi, lan nilai
religius.
2.2 Ubarampe Kanggo
Grebeg Suro
Grebeg suro kasusun kanthi pirang – pirang adicara yaiku: kirab pusaka,
pawai lintas sejarah, festival reog nasional, lan larungan risalah doa ing
tlaga ngebel.
Saka susunan adicara
kasebut kang mbutuhake ubarampe akeh yaiku among kirab pusaka lan larungan
risalah doa ing tlaga ngebel.
Kang dadi ubarampe kirab pusaka yaiku sesaji kanggo
pusaka, lan liyo – liyane.
Minangka kang dadi ubarampe larung yaiku tumpeng lan
sesajen kang di larung ing tengah tlaga, sakdurung e di larung ing tengah tlaga
tumpeng mau ya di bagi ing masyarakat, sak wise di bagi tumpeng sing isih di
larung menyang tegah tlaga marang juru kunci banjur di klelep ake.
Adicara
liane uga mbutuhake ubarampe utawa sesaji ananging sesaji iku mau mung kanggo
syarat supaya acarane di pun paringi kelancaran marang gusti ingkang maha
agung.
2.3 Urutaning upacara Grebeg Suro
Pameran
Pusaka digelar ing gedung Aula
Bappeda Lantai II. Acara iki dieloni marang paguyuban
Aji Wengker kang mamerna pusaka - pusaka kayata keris luk VI dapur Singobarong warangka ladrang, Tumbak Kyai Tunggul
Wijaya Pamor Singosari. uga paguyuban Tunggal Naga mameraken pusaka kayata Keris Luk II, dapur sabuk inten, keris lurus dapur Tilam Sari. lan paguyuban - paguyuban liane kanthi nampilake koleksi -
koleksi pusakane. Total pusaka sing dipamerake yaiku 360 pusaka.
Pameran
Bonsai uga digelar ing lingkup
Gedung Graha Krida Praja yaiku ing ngarep Paseban Alon - alon Ponorogo tepate ing taman Patung Singa
dan Putri Songgo langit. Ing pameran bonsai iki nggawa cacah 175 saka 24 Kabupaten / Kota se Jawa Timur. Ing kelas
eksebisi uga ditunjukake koleksi - koleksi duweke 6 pejabat Pemkab Ponorogo yaitu : Kabag
Ekonomi, Kepala Dinas Indakop, Kepala Dinas Pariwisata, lan koleksi duweke Bupati, Wakil Bupati dan Sekda Ponorogo.
bupati ponorogo negesake bilih Pemerintah Ponorogo berusaha mengusung kebudayaan kanggo keluhuran budaya adiluhung, keluhuran budaya adiluhung iku di harapake bisa menehi inspirasi, penggarapan, pemahaman, penghayatan seni lan budaya kanggo masyarakat ing usaha mujudake nilai - nilai keluhuran. Kebudayaan ingkang sampun di pahami minangka bagian dasar saka kehidupan saben manungsa lan saben kelompok masyarakat, kebudayaan minangka bagian integral hak asasi manusia amarga iku pembangunan sing diharep ne kanggo pertumbuhan dan martabat manungsa kedah nduweni dimensi kebudayaan.
Prengetan Grebeg Suro lan Festival Reog Nasional minangka event budaya sing perlu dilestarekna dan dikembangna. Pembukaan Perayaan Grebeg Suro lan Festival Reog Nasional iki akeh ditekani perwakilan - perwakilan daerah kabupaten lan propinsi liane kayata Wakil Bupati Bengkalis Propinsi Riau, Kabupaten Tanjung Jabung Barat Propinsi Jambi, Kabupaten Gunung Kidul Daerah Istimewa Yogjakarta lan liyo liyane.
Acara sing paling dienteni masyarakat Ponorogo yaiku Pawai Lintas Sejarah lan Kirab Pusaka. Acara Kirab dimulai jam 14:00 sampek sampe. ketelu pusaka sing kalebu Angkin (sabuk) Cinde Puspito, Payung Songsong Tunggul Wulung lan Tombak Tunggul Nogo digawa metu saka kompleks makam. Miturut Romo Dodik (Juru kunci makam Bathara Kathong) ing zaman biyen ketelu pusaka kasebut digunakake kanggo tameng, penawar kekuatan gaib, lan senjata pencabut nyawa. Bapak Bupati trus nyerahake pusaka kasebut menyang sepasukan pria kang gae klambi tradisional, kanggo diterne nyang pendopo kabupaten. ing mburine pada ana rombongan dayang-dayang lan rombongan pemerintah setempat sing numpak kereta kuda sing wus dihias,disusul gerombolan manusia berwajah merah (Warok), rong mahluk aneh sing duwen irung mbengkong, nyolot rana rene (Bujangganog). Sak mburine neh, harimau bermahkotakan manuk merak (Reog) muter muter ing lemah. Kirab iki dimaksud ake kanggo mrengeti perpindahan pusat kota saka bagian kulon menyang bagian tengah kabupaten.
Bengi ne Ponorogo ora turu, ing Alun- alun Ponorogo dienekake Penutupan Grebeg Suro marang Bupati Ponorogo. Ing masjid Agung Ponorogo uga dienekake Pengajian Akbar.Sebagian warga liyane uga isih mlaku mlaku utawa lungguh- lungguh ing saben pojokan daerah saperlu le'- le'an (bergadang) kanggo nyambut malam 1 Muharram sing diisi dening nglakoni do'a bareng lan nonton Video Reog utawa campursari kanthi suka- cita.
Esuk e yaiku dina terahir mrengeti Grebeg Suro yaiku Larungan Risalah Doa ing Telaga Ngebel. Telaga Ngebel yaiku telaga sing terkenal kerindangan,kesejukan lan keindahne kang pangon ing sikil Gunung Wilis. Masyarakat sekitar nglakoni ritual adat saben malam siji suro, kayata doa baren, ngubur kaki kerbau ing panggon - panggon tartamtu, lan nglarung sesajen. Penduduk Ngebel nduweni juru kunci sing tugase nggawa rakit sesajen menyang tengah danau. Kebiasaan iki mesti dilakoni pas bengi. pintere, juru kunci ora gae kapal, dhewek e nyurung rakit dewe karo nglangi.
Larungan sing dilaksanakake isuk iki di konsep kanthi tujuan wisata. Tumpeng siji dibagekake marang warga, lan tumpeng liane digawa nyang tengah telaga bareng risalah doa. sawetara wang perenang ditugasne nggawa sesajen ing duwur rakit bambu lan nglelepake. Karo klelepe tumpeng iki, gelaran Grebeg Suro wus sampe.
bupati ponorogo negesake bilih Pemerintah Ponorogo berusaha mengusung kebudayaan kanggo keluhuran budaya adiluhung, keluhuran budaya adiluhung iku di harapake bisa menehi inspirasi, penggarapan, pemahaman, penghayatan seni lan budaya kanggo masyarakat ing usaha mujudake nilai - nilai keluhuran. Kebudayaan ingkang sampun di pahami minangka bagian dasar saka kehidupan saben manungsa lan saben kelompok masyarakat, kebudayaan minangka bagian integral hak asasi manusia amarga iku pembangunan sing diharep ne kanggo pertumbuhan dan martabat manungsa kedah nduweni dimensi kebudayaan.
Prengetan Grebeg Suro lan Festival Reog Nasional minangka event budaya sing perlu dilestarekna dan dikembangna. Pembukaan Perayaan Grebeg Suro lan Festival Reog Nasional iki akeh ditekani perwakilan - perwakilan daerah kabupaten lan propinsi liane kayata Wakil Bupati Bengkalis Propinsi Riau, Kabupaten Tanjung Jabung Barat Propinsi Jambi, Kabupaten Gunung Kidul Daerah Istimewa Yogjakarta lan liyo liyane.
Acara sing paling dienteni masyarakat Ponorogo yaiku Pawai Lintas Sejarah lan Kirab Pusaka. Acara Kirab dimulai jam 14:00 sampek sampe. ketelu pusaka sing kalebu Angkin (sabuk) Cinde Puspito, Payung Songsong Tunggul Wulung lan Tombak Tunggul Nogo digawa metu saka kompleks makam. Miturut Romo Dodik (Juru kunci makam Bathara Kathong) ing zaman biyen ketelu pusaka kasebut digunakake kanggo tameng, penawar kekuatan gaib, lan senjata pencabut nyawa. Bapak Bupati trus nyerahake pusaka kasebut menyang sepasukan pria kang gae klambi tradisional, kanggo diterne nyang pendopo kabupaten. ing mburine pada ana rombongan dayang-dayang lan rombongan pemerintah setempat sing numpak kereta kuda sing wus dihias,disusul gerombolan manusia berwajah merah (Warok), rong mahluk aneh sing duwen irung mbengkong, nyolot rana rene (Bujangganog). Sak mburine neh, harimau bermahkotakan manuk merak (Reog) muter muter ing lemah. Kirab iki dimaksud ake kanggo mrengeti perpindahan pusat kota saka bagian kulon menyang bagian tengah kabupaten.
Bengi ne Ponorogo ora turu, ing Alun- alun Ponorogo dienekake Penutupan Grebeg Suro marang Bupati Ponorogo. Ing masjid Agung Ponorogo uga dienekake Pengajian Akbar.Sebagian warga liyane uga isih mlaku mlaku utawa lungguh- lungguh ing saben pojokan daerah saperlu le'- le'an (bergadang) kanggo nyambut malam 1 Muharram sing diisi dening nglakoni do'a bareng lan nonton Video Reog utawa campursari kanthi suka- cita.
Esuk e yaiku dina terahir mrengeti Grebeg Suro yaiku Larungan Risalah Doa ing Telaga Ngebel. Telaga Ngebel yaiku telaga sing terkenal kerindangan,kesejukan lan keindahne kang pangon ing sikil Gunung Wilis. Masyarakat sekitar nglakoni ritual adat saben malam siji suro, kayata doa baren, ngubur kaki kerbau ing panggon - panggon tartamtu, lan nglarung sesajen. Penduduk Ngebel nduweni juru kunci sing tugase nggawa rakit sesajen menyang tengah danau. Kebiasaan iki mesti dilakoni pas bengi. pintere, juru kunci ora gae kapal, dhewek e nyurung rakit dewe karo nglangi.
Larungan sing dilaksanakake isuk iki di konsep kanthi tujuan wisata. Tumpeng siji dibagekake marang warga, lan tumpeng liane digawa nyang tengah telaga bareng risalah doa. sawetara wang perenang ditugasne nggawa sesajen ing duwur rakit bambu lan nglelepake. Karo klelepe tumpeng iki, gelaran Grebeg Suro wus sampe.
BAB III
PANUTUP
3.1 Dudutan
Upacara adat Grebeg Suro yaiku
salah sawijining adicara kabupaten ponorogo kanggo nyambut tahun anyar 1
muharram. Adicara iki di prengeti saben tahun ing kutho ponorogo. Adicara
kanggo nyambut tahun anyar suro iki di isi karo beberapa adicara kayata Festival
Reyog Nasional, Pawai lintas sejarah, kirab pusaka, lan larungan risalah doa
ing tlaga ngebel lan liyo- liyane.
3.2 Panyaruwe
Mugi adicara grebeg sura iki bisa di laksanakake sak
teruse marang warga masyarakat ponorogo lan sekitare kanthi nambahi adicara
liane supaya adicara grebeg suro iki ora monoton di delok lan ora marai waleh
lan supoyo pemiate tetep akeh kaya tahun – tahun sak durunge.
Mugi adicara grebeg sura iki bisa di laksanakake sak teruse marang warga masyarakat ponorogo lan sekitare kanthi nambahi adicara liane supaya adicara grebeg suro iki ora monoton di delok lan ora marai waleh lan supoyo pemiate tetep akeh kaya tahun – tahun sak durunge. saget kagem contoh artikel bahasa jawa
BalasHapusTerimakasih infonya sangat bermanfaat, izin copas ya
BalasHapusmartur nuwun infone nggeh
BalasHapus